Chuyện kể rằng, trong cơn sốt giá xuống của thị trường dầu thô những ngày Covid tháng 4/2020, giá dầu hợp đồng tương lai WTI vào một ngày đẹp trời thậm chí đã chứng kiến mức âm, một nữ quản lý danh mục đầu tư sau một ngày làm việc mệt mỏi và vất vả, cô ta chìm vào giấc ngủ sâu và mơ thấy mình được lên thiên đàng.
Gặp một vị thánh ở cửa, cô ta bị chặn lại, vị thánh chưa kịp nghe cô ta trình bày bèn nói luôn:
– Cô lại lên đây tìm dầu vì người ta bảo mua dầu được cho tiền à, xin lỗi, chúng tôi không giao dịch dầu WTI ở trên này…
– Chúng tôi đã chuyển sang Brent ngọt nhẹ từ lâu rồi vì thuận tiện hơn nhiều,
– …và nhân đây chúng tôi cũng nói luôn, trên thiên đàng này các giao dịch đều được net-off (cân đối bù trừ) bằng tiền nhé, không có thùng dầu nào ở đây đâu,
– …trên này chúng tôi không giao hàng vật lý (physical delivery) vì làm quái gì có kho chứa với tanker ở trên này, với dầu cũng bị mấy gã năm 1973 lấy hết rồi.
Nữ quản lý danh mục thần người một lúc và trộm nghĩ “Quái, sao thiên đàng giờ cũng up-to-date thế nhỉ, đến cả future contract giá âm cũng biết?!”
Nhưng chợt nhớ ra tại sao mình lên đây, cô ta vội vàng đáp lại:
– Không, không, xin Ngài thứ lỗi, con lên đây là để tìm táo thần, táo chứ không phải Apple nhé! – cô nói thêm.
– Con nghe nói ăn táo đó vào sẽ đạt được hạnh phúc phải không ạ? Con mệt mỏi với cuộc sống và công việc quá rồi.
Vị thánh trầm ngâm một lúc…
– “Cô là ai?” Vị thánh bất chợt hỏi cô.
– “Con là vợ của chồng con ạ”, cô đáp.
– “Ok, fine! Ta không hỏi cô là vợ của ai mà ta hỏi cô là ai”.
– “Con là mẹ của ba đứa bé”.
– “Ta không hỏi cô là mẹ của ai, ta hỏi cô là ai”.
– “Con là một nhà quản lý danh mục – Portfolio manager, nghe oách không ạ, nếu ngài cần biết thêm chi tiết”.
– “Ta không hỏi cô làm nghề gì mà ta hỏi cô là ai”.
– “Con ạ, con là một người khá chăm chỉ và cũng thông minh, con đã vượt qua cả 3 level của kỳ thi CFA ngay từ những lần đầu tiên,
“Cũng ghê đấy”, vị thánh thầm nghĩ nhưng không dừng lại: “Ta không hỏi cô thông minh và học hành như thế nào mà hỏi cô là ai?”
– “Con cũng đã có hơn 4 năm kinh nghiệm và cũng đang là CFA Charter holder rồi ạ”
– “Lại nữa, ta không hỏi cô có gì sau dấu phẩy ở cái tên”
– “Con là một người luôn hành động với các cam kết cao nhất của một chuyên gia đầu tư chính trực và trách nhiệm, với những thông lệ tốt nhất về chuyên môn trong quản lý và phân tích đầu tư, blah blah”
– “Cô học thuộc bài cũng giỏi đấy nhỉ, chắc điểm Ethics cao lắm (môn Đạo đức trong hành nghề và Quản trị doanh nghiệp)! Nhưng cô là ai?”
Và cứ thế. Bất kể cô trả lời thế nào, có vẻ cô đều không nhận được sự hài lòng từ vị Thánh. Mọi chuyện cứ tiếp diễn như thế cho đến câu hỏi thứ n.
– “Ta hỏi một lần cuối cùng, cô hãy nhắm mắt lại và hít một hơi thật sâu. Nào, bây giờ hãy nói ta nghe, cô là ai?’
– “Con là một người luôn muốn dậy thật sớm mỗi ngày để tĩnh tâm đọc sách của các tiền bối đầu tư và rèn luyện cảm xúc của mình,
… con có thể sẵn sàng thức suốt đêm để làm nghiên cứu channel-check (kiểm tra chéo) và due-diligence (thẩm định chuyên sâu) cho cơ hội đầu tư mà con quan tâm,
… con muốn thấy niềm vui của khách hàng, những nhà đầu tư của con khi họ đủ tiền cho con họ đi du học, họ đủ về tài chính để mua một bức tranh đẹp mà họ ao ước,
…hmm, hoặc đơn giản là họ thấy vui khi niềm tin của họ được đặt đúng chỗ, khoản đầu tư của họ tạo ra alpha siêu to khổng lồ.”
Vị thánh mỉm cười đưa cho cô một Apple (không rõ là quả táo hay iPhone) và cô được quay lại thế gian. Sáng hôm sau, nữ quản lý danh mục thức dậy, trên tay vẫn cầm chiếc Apple mà cô đang đọc dở một investment memo của một nhà đầu tư huyền thoại trên đó. Cô ngẫm lại mọi chuyện đêm qua, cảm thấy một sự thay đổi ghê gớm của bản thân.
Cô dự định sẽ chuẩn bị bữa sáng thật sớm cho lũ trẻ và đến văn phòng ngay lập tức. Cô cần phải đọc ngay tài liệu về bệnh rụng lá Pestalotiopsis và ước tính tác động với một doanh nghiệp cao su mà cô đang đầu tư, cô đã trì hoãn nó quá lâu rồi, cô cũng còn phải xem lại tại sao Oxygen lại phản ứng được với gang lỏng để tạo ra thép, cô đã từng là một người đam mê hóa học cơ mà, một đống tài liệu dở dang ở rất nhiều ngành khác mà bao lâu nay không muốn sờ đến nữa. Người phụ nữ ấy đã khám phá ra ikigai của mình.
Đến đây, chắc các bạn đã phần nào đoán được TrustVille đang muốn nhắc đến điều gì đúng không?
Thuật ngữ Ikigai được ghép từ ikiru (sống) và kai (thấy được hy vọng). Ikigai là một khái niệm trong tiếng Nhật có nghĩa là “tìm kiếm mục đích sống của đời bạn” hay “một lý do để thức dậy vào mỗi sáng”. Mỗi người trong chúng ta dường như luôn có một IKIGAI ẩn. Để tìm ra nó đòi hỏi một cuộc tìm kiếm liên tục và không dễ để thấy ngay kết quả. Tuy nhiên, sự tìm kiếm này thực sự rất cần thiết, vì sự khám phá ra Ikigai của một người mang lại cho họ sự thỏa mãn và ý nghĩa của cuộc sống, để dễ hình dung chúng tôi xin được tóm tắt như sau:
- Giao thoa giữa điều bạn yêu thích và chuyện bạn giỏi chính là passion – đam mê
- Giao thoa giữa điều bạn yêu thích và điều thế giới cần ở bạn chính là mission – sứ mệnh của bạn
- Giao thoa giữa điều thế giới cần ở bạn và việc bạn có thể làm để kiếm sống là vocation – nghề nghiệp
- Giao thoa giữa thứ bạn giỏi và việc bạn có thể làm để kiếm sống là profession – chuyên môn của bạn
- Giao thoa của đam mê, sứ mệnh, nghề nghiệp, và chuyên môn của bạn là Ikigai
(Source: World Economic Forum)
Đã bao giờ bạn cảm thấy những cảm xúc đại loại như thế này: bạn làm việc gì đó và thấy rất dễ dàng nhưng hoàn toàn trống rỗng, bạn làm đơn giản chỉ vì tiền – một công việc với mức lương không hề tệ mà không phải bỏ công sức quá nhiều, ví dụ như bạn học rất giỏi và đi dạy gia sư các môn thi đại học trong thời gian tìm kiếm công việc chính thức phù hợp với ngành học của mình. Hoặc bạn là một người rất giỏi trading FX, phái sinh,Bitcoin và đã kiếm được kha khá tiền nhưng không bao giờ cảm thấy duy trì được kết quả đó một cách lâu dài. Hay bạn cũng có thể là một người học về kỹ thuật, ham thích tìm hiểu kinh tế nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Những cảm xúc này, tất cả đều có thể được giải thích qua sự giao thoa của 4 vòng tròn Ikigai, ở đó khi chưa có sự hội tụ đầy đủ của cả 4 yếu tố thì sẽ thật khó để bạn cảm thấy một điều gì đó như là “Tôi thức dậy mỗi buổi sáng để làm gì?”
Thật sự, khi ngồi gõ ra những dòng này, TrustVille đã nghĩ rất nhiều về những gì đã trải qua, tự cảm thấy may mắn như thế nào khi tìm được cái “gai” (Ikigai) của mình. Từng có nhiều cơ hội diễn giả ở các hội thảo về định hướng nghề nghiệp, nói chuyện nhiều với các bạn sinh viên, thậm chí là không ít bạn đã ra trường một vài năm nhưng thấy vẫn rất mông lung về lựa chọn của mình, liệu cái gọi là đam mê có thật như đồn đại, hoặc nó có thực sự tồn tại?
Có người nói bản thân không biết mình muốn gì, hợp với nghề gì, không biết phải ra sao với tương lai?
Có người làm gì một thời gian cũng thấy chán, làm một đoạn là thấy nản, không đi đến đâu?
Có người phải làm chuyện mình không muốn để kiếm tiền tồn tại?
Giống như câu chuyện của nữ quản lý danh mục đầu tư, trước khi trả lời lần cuối cùng, Thượng đế đã yêu cầu cô nhắm mắt và hít thở sâu. Câu trả lời cho câu hỏi mang nhiều màu sắc Triết học “cô là ai”, thực lòng mà nói, đã luôn tồn tại trong chính chúng ta. Mở lòng và khoan dung với những lựa chọn của chính mình, cái “gai” sẽ xuất hiện.
Trustville thấu hiểu và chia sẻ tất cả những cảm xúc đó cùng mọi người, và mong muốn giúp đỡ trong khả năng của mình. Như chúng tôi đã nói, những bước đi khởi sự luôn đầy chông gai. Nếu có thể, chia sẻ cho Trustville câu chuyện của các bạn để chúng ta cùng tiến lên phía trước nhé.
Thân mong các bạn có một giấc ngủ ngon để ngày mai quay trở lại công việc với 100% nhiệt huyết và năng lượng. Chúc một ngày tốt lành!
