Trái phiếu chuyển đổi (tiếng Anh: Convertible Bond) là một chứng khoán lai có cả đặc điểm của chứng khoán nợ và chứng khoán vốn. Nó cho phép trái chủ quyền được đổi trái phiếu lấy một số lượng cổ phiếu thường nhất định trong công ty phát hành. Do đó, trái phiếu chuyển đổi có thể coi là sự kết hợp của trái phiếu thẳng (straight/ option-free bond) cộng với quyền chọn mua cổ phiếu. Trái phiếu chuyển đổi cũng có thể bao gồm các điều khoản bổ sung, phổ biến nhất là điều khoản thu hồi.
Từ góc nhìn của nhà đầu tư, trái phiếu chuyển đổi có một số lợi thế so với trái phiếu thông thường:
– Khả năng chuyển đổi cho phép nhà đầu tư chuyển đổi thành cổ phiếu khi giá cổ phiếu công ty phát hành tăng, thu lợi từ sự tăng giá cổ phiếu.
– Ngay cả khi giá cổ phiếu không tăng, trái phiếu chuyển đổi vẫn đảm bảo mức lãi cố định và trả vốn tại thời hạn đáo hạn khi chưa tiến hành việc chuyển đổi.
– Đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư tại giai đoạn sơ khai của công ty, hoặc đầu tư dự án mới nhiều rủi ro nhờ đặc tính an toàn của trái phiếu hơn cổ phiếu. Tuy nhiên khi công ty hoạt động hiệu quả, tăng trưởng cao có thể chuyển đổi sang cổ phiếu nhờ hiệu quả của cổ phiếu tốt hơn trái phiếu trong giai đoạn này.
Đối với công ty phát hành, trái phiếu chuyển đổi có hai lợi thế chính:
– Đầu tiên là giảm chi phí lãi vay. Lãi suất của trái phiếu chuyển đổi thấp hơn trái phiếu thông thường, cho phép công ty huy động được vốn với chi phí thấp.
– Ưu điểm thứ hai là giảm được nợ nếu tùy chọn chuyển đổi được thực hiện. Tuy nhiên, điều này có thể làm giảm tỷ lệ sở hữu của cổ đông hiện tại trong công ty, gây ra hiệu ứng pha loãng (dilution).
Nhìn chung, mỗi sản phẩm chứng khoán đều có mặt ưu và nhược riêng. Trước khi quyết định mua trái phiếu nhà đầu tư cần tìm hiểu và nghiên cứu về công ty phát hành: Tình hình kinh doanh, các báo cáo tài chính, báo cáo trả lãi cho những đợt phát hành trái phiếu trước đó để đảm bảo tính an toàn đối với kết quả đầu tư của mình.